بررسی تطبیقی مولّفه‏ های ادبیات آپوکالیپسی(آخرالزمانی) در «سفر» احمد شاملو و «بازگشت دیگر» ویلیام باتلر ییتس

ادبیات آپوکالیپسی (Apocalyptic Literature) یا آخرالزمانی، گونه‏ ای از ادبیات هشداردهنده و شهودآمیز است که به انحاء مختلف در آثار معاصرین ظهور کرده است. پژوهش حاضر با بهره‏ گیری از مکتب آمریکایی در ادبیات تطبیقی، در‏صدد بررسی این گونۀ ادبی در ادبیات جهان، و نیز سنجش و قیاس درون‏مایه‏ هایِ به کار رفته در شعرِ «سفر» احمد شاملو (1379-1304 ش) و شعرِ «بازگشت دیگر» ویلیام باتلر ییتس (1317-1244 ش؛ 1939-1865 م) می‏ باشد. الگوی به کار رفته در این تحقیق، گونه‏ شناسی و بررسی ژانر، و نیز تحلیل درون‏مایه‏ های مشترک در آثار این دو شاعر می‏ باشد تا نحوۀ پرداخت و نگرش شاملو و ییتس به آخرالزمان و پایانِ هزاره روشن گردد. لذا از میان انبوهِ مولّفه‏ ها و درون‏مایه‏ های مرتبط با این ژانر ادبی، بررسی تطبیقیِ مضامینی چون مکاشفه و اندریافت شاعرانه، پیش‏گویی و هشدار، هزاره‎گرایی و پایانِ تاریخ، و خشونت زبانی در اشعار «سفرِ» شاملو و «بازگشت دیگرِ» ییتس، برگزیده شده‏ اند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که هر دو شاعر با این گونۀ ادبی کاملا آشنا بوده‏ اند و فارغ از تاثیر و تاثّر مستقیم از یکدیگر، درون‏مایه‏ ها و مولّفه‏ های ادبیات آپوکالیپسی در آثار منتخب هر دو شاعر برجسته و قابل قیاس می‏ باشد.